07-11-2013
Kijk voor het (geluids-)verslag van de raadsvergadering, inclusief de moties en amendementen hier.
De fractie van Gemeentebelangen heeft de laatste begroting van dit college, in deze raadsperiode, met belangstelling gelezen. Onze fractie heeft daar een goed gevoel bij gekregen. Een begroting die weliswaar krap maar toch sluitend is. Een begrotingsbeeld wat ook in meerjarenperspectief zwarte cijfers laat zien. De tussenliggende jaren 2015/2016 verlopen moeizaam. De tijdig in gang gezette heroverwegingsoperaties zijn op dat moment ook nog niet volledig uitgekristalliseerd. In de jaren daarna zien we effecten van de heroverwegingen terug in de cijfers. Hopelijk gaan we dan tevens profiteren van de opleving van de economie. Onze is fractie is positief over de financiële toekomst van De Wolden.
Dat is de titel welke wordt gebruikt door het college in het voorwoord van de aanbiedingsbrief. Daarmee waarschijnlijk inspelend op de participatiesamenleving? Of is het bedoeld aan het adres van de gemeenteraad voor de steun die raad heeft gegeven bij de uitvoering van het collegeprogramma. Vermoedelijk beide want het gaat over samenwerking. De kracht van de Wolder samenleving ligt in de gezamenlijkheid, in de coörperatie. Niet in het uitvergroten van de verschillen, maar om de verschillen die er uiteraard ook zijn te verkleinen. Onze fractie wil ook in 2014 voortgaan op de ingeslagen weg, om samen met onze inwoners het beste eruit te halen. Het gezamenlijke belang om deze gemeente en haar inwoners te laten welbevinden is onze drijfveer. We laten ons niet in beslag nemen door louter het politieke spel, maar handelen vanuit de politieke overtuiging dat de Woldense kracht is gebundeld in een sterk lokaal besef. Gemeentebelangen zal ook in 2014 gaan voor:
· Samen Besturen
· Samen Werken
· Samen Leven
· Samen Leven
Bij de behandeling van de kadernota heeft mijn fractie gememoreerd dat de financiën in De Wolden in de basis gezond zijn. Door voortdurend kritisch naar de uitgaven en inkomsten te kijken bevind de gemeente zich in relatief rustig vaarwater. Maar het moet gezegd ook De Wolden houdt het niet droog aan boord. Er moet volop gehoosd worden om het schip op koers te houden. Maar de aan de horizon komt land in zicht.
Wethouder Lammers zegt in ieder geval dat het vanaf 2017 beter wordt met de financiën van De Wolden. Conclusie: de medicijnen van het kabinet werken???? De Wolden ligt op koers als het gaat om de realisatie van het collegeprogramma stelt wethouder Lammers tijdens de presentatie van de begroting. In onze algemene beschouwingen bij de kadernota heb ik namens mijn fractie ook gewag gemaakt van een aantal zaken die in de afgelopen raadsperiode zijn gerealiseerd. Er waren toen fracties in deze raad die dat beschouwden als verkiezingsretoriek, we zullen eens scherp letten op hoe nu hun de reacties zijn richting de wethouder. Voortbordurend op het begrip verkiezingsretoriek stel ik vast dat er in De Wolden geen stoeptegel meer verlegt kan worden zonder dat de wethouder openbare werken er aan te pas komt. Het lijkt er op dat hij een klussenbedrijf is begonnen.
Het college stelt voor om verder te bezuinigingen o.a. op:
· CAO ontwikkelingen
· Zwembaden De Wijk- Zuidwolde het verder verzelfstandigen.
· Wet werk en bijstand
· WMO budget
· Bezuiniging op de bestuurskosten
Dit is een uitvloeisel van de Haagse beslissing om de vermindering van het aantal gemeenteraadsleden niet te laten plaatsvinden, maar de korting op het budget voor de raad wel. Volstrekt onbehoorlijk bestuur. De nieuwe raad moet maar zeggen hoe dit op te lossen. De post hoeft pas in het boekjaar 2015 ingeboekt te worden en zal bij de volgende begrotingsbehandeling hard gemaakt moeten worden.
(Noot: tijdens de vergadering is door alle fracties gezamenlijk een motie ingediend waarmee de bezuiniging op de raad al is gerealiseerd)
De stelpost voor nieuw beleid is nagenoeg opgesoupeerd. Een post die met moeite door de raad is ingesteld is daarmee aan het einde van deze raadsperiode uitgeput. Je zou kunnen stellen dat deze post ons door een periode van slecht weer helpt. Er wordt € 150.000 ingezet om voornamelijk het renteverlies op te vangen dat ontstaat door claims-wensen-speerpunten te honoreren. Deze investeringen belopen een bedrag van 2.7 milj euro. Tel daarbij op de investeringen gepleegd vanuit de reserve investeringsprojecten ter grootte van 7.2 milj euro. Dat betekent dat er in 2014 ruimte is om zo'n tien miljoen euro te investeren. Niet gering in deze economische slechte tijden. U zult van mijn fractie dan ook geen uitgebreide wensenlijst gepresenteerd krijgen. Het collegeprogramma is nagenoeg uitgevoerd, maar ook de financiële ruimte is niet aanwezig. De vraag dringt zich wel op waar toekomstige investeringen uit gefinancierd moeten worden. Wel een kwestie waar de nieuwe raad nog een flinke kluif aan krijgt. Mogelijk zal dat moeten lijden tot verdergaande bezuinigingen. Maar zoals gezegd we zien ook de eerste signalen van een oplevende economie mogelijk dat het met de rijks schatkist dan weer wat beter gaat. Zoals bekend profiteren de gemeenten daar dan ook van mee. Bovendien is de gemeente in staat om de woonlasten van haar burgers gemiddeld te laten dalen met 6.5 % Daarvoor willen we het college een compliment geven. Ook willen onze waardering uiten voor het feit dat nu ook de laatste cijfers uit Den Haag zijn meegenomen in de cijferopstelling. Kortom Gemeentebelangen ziet de toekomst met vertrouwen tegemoet.
Een sluitende meerjarenbegroting komt ook dit jaar niet zonder slag of stoot tot stand. Er wordt bij de vele bezuinigingsoperaties van de laatst jaren voortdurend afgewogen of voorzieningen behouden kunnen blijven. Daarbij moet opgemerkt worden dat er de afgelopen jaren voor rond de 4.5 miljoen euro is bezuinigd. (noot: dat is ongeveer 10% van de totale begroting) Gelukkig zijn we in De Wolden in staat om daarbij de lokale opvattingen m.b.t nut en noodzaak goed te laten meewegen. Door de schaalgrootte te verleggen van lokaal naar regionaal wordt het steeds moeilijker om tot goede afwegingen te komen. Voorbeeld is de bibliotheek maar ook de veiligheidsregio. Lokale voorzieningen ingebed in een regionale organisatie. We zien dat mensen zich daar op een andere manier voor inzetten als voor een voorziening die puur van het dorp of een gemeentelijke voorziening is.
Het bibliotheekbestuur zal een toekomstperspectief schetsen zo is aangekondigd. De bezuiniging van 180.000 euro is daarbij zo hebben wij inmiddels begrepen een hoge barrière. Wij willen de vrijheid nemen om aan te kondigen dat we daar op het geëigende moment nog in alle vrijheid over willen praten. Teneur van dit verhaal is dat het opschalen niet lijdt tot betere voorzieningen in de onze dorpen en voor onze burgers.
Opschaling leidt tot minder draagvlak bij onze inwoners en is daardoor slecht voor de beeldvorming van de lokale politiek. Op dit punt moet de gemeenteraad van De Wolden zich inspannen voor behoud van de couleur locale.
Voorzitter een groot deel van mijn bijdrage is besteed aan de financiën. Een begroting is ook een financieel stuk. Maar wel een financieel beleidsstuk dus kunnen er ook andere onderwerpen aan de orde komen. Een onderwerp wat we zouden willen noemen: In deze begroting wordt het nieuwe beleidsplan recreatie geïmplementeerd. Tevens wordt een start gemaakt met een nieuw economisch plan. Met deze actuele plannen kan de gemeente De ondernemers zo goed mogelijk faciliteren. De nieuwe raad moet volgens Gemeentebelangen ook nadrukkelijk kijken of deze beide plannen niet geïntegreerd moeten worden en meer de nadruk wordt gelegd op de economische belangen van de sector. Over economische zaken gesproken roept dat bij ons de vraag op hoe het gaat met de voortgang van het snelle internet in onze gemeente. Afgesproken is dat het college, in het kader van vitaal platteland, zou proberen de financiële mogelijkheden in beeld te brengen. Hoe staat het daar mee? Los daarvan zouden we het college willen vragen om op korte termijn met een notitie te komen om de alle mogelijkheden voor de gehele gemeente in beeld te brengen.
De invoering van de overheveling van het buitenonderhoud van scholen kan voor de gemeente grote financiële gevolgen hebben. Alleen wanneer de verantwoordelijkheid voor het buitenonderhoud per dezelfde datum overgaat op de schoolbesturen kunnen we de gevolgen beperken. (Zoals het nu lijkt is dat wel het geval-info van site VNG) Vooralsnog is er een post van €182.000 ingeboekt. Een niet gering bedrag. Gelukkig kunnen we zeggen dat de staat van onderhoud van onze scholen goed is, dat beperkt een eventueel risico, zowel voor de gemeente als voor de schoolbesturen. Wij verzoeken het college ons van de ontwikkelingen op dit gebied op de hoogte te houden. Hopelijk kunnen we hier een meevaller noteren.
Onlangs is de raad geïnformeerd over het groeiende tekort op wegenonderhoud. De conclusie van de fractie van Gemeentebelangen is dat men erin geslaagd is alle bezuinigingen die de afgelopen jaren zijn opgelegd, nu cumulatief als tekort te hebben. Oftewel: er is op geen enkele manier een bezuiniging tot stand gekomen. Dat moet veranderen. De komende jaren zal toch echt met minder budget hetzelfde werk gedaan moeten worden. Verlaging van de door de raad vastgestelde kwaliteit van de wegen is voor ons vooralsnog geen optie. Gelukkig is de kwaliteit van onze wegen nog best goed. Ik zou bijna zeggen: anders dan de afdeling ons wil doen geloven. Wij zullen dus ook niet instemmen van met het ter beschikking stellen van een fors bedrag ineens voor een opknapbeurt. Als we dat nu doen, hebben we over een aantal jaren hetzelfde probleem weer. Het probleem is immers een structureel probleem, zo is het ons in elk geval gepresenteerd. Het wegenonderhoud zal structureel beter moeten, binnen het beschikbare budget. Het onderhoud zal de komende jaren dus met minder geld op het juiste niveau uitgevoerd moeten worden. Iedere uitzetting moet immers leiden tot extra bezuinigingen. De fractie van Gemeentebelangen heeft in het verleden al meermaals andere manieren van aanbesteden voorgesteld. De noodzaak hiertoe is wat ons betreft meer dan ooit aanwezig. Wij dienen daarom een motie in om de mogelijkheden daartoe vanaf volgend jaar te onderzoeken.
Er worden ook bezuinigen voor gesteld binnen het sociale domein. Budget is budget is hier het credo en moet het blijven. Dat geld voor goede en slechte tijden zo nemen wij aan. M.a.w zijn de bezuinigingscorrecties op deze budgetten verantwoord? Het college stelt een neerwaartse correctie voor op de zogeheten BUIG-budgetten voor. In lijn daarmee wordt ook een bijstelling van het WMO budget voor gesteld. Gelet op de wispelturigheid van de Haagse regelmakers lijken deze voorstellen wel enig risico in zich te herbergen.
Burgerparticipatie en de exploitatie reclameruimte binnensportaccommodaties. Een gemiste kans voor open doel! Aan het begin van deze raadsperiode is er bij de exploitatie van reclameruimte in de binnensportaccommodaties voor gekozen om dit door een private partij uit te laten voeren. Burgerparticipatie stond nog in de kinderschoenen, als fractie van Gemeentebelangen hebben wij er toen al voor gepleit om de verantwoording en de binnenkomende gelden bij de gebruikers neer te leggen. Afspraken, kaders hadden toen al gemaakt kunnen worden over de exploitatie, onderhoud en aanschaf (paaltjes, doelen e.d.) Een andere keuze werd gemaakt door het college. Bij Gemeentebelangen is de Burger Meester, zeg wanneer dit mogelijk is het contract met deze private partij op en leg de verantwoording en de keuzes bij de inwoners, de gebruikers van de binnensportaccommodaties. Zij weten wat er nodig is om hun sport/bezigheid goed uit te kunnen
Moraal van dit deel van ons verhaal is dat er niet altijd commitment is van de ambtenarij als het om simpele dingen gaat als het vervangen van een paar doelen in een sporthal. Dan wordt er tegengewerkt in plaats van meegedacht. Leg dus de verantwoording voor dit soort zaken meer bij de gebruiker en laat de ambtenaren beleid maken wat de richting op gaat van overheidsparticipatie. Ook in de sport.
De fractie van Gemeentebelangen stemt in met tariefsaanpassingen belastingen en heffingen 2014. De meerderheid van de raad heeft besloten om geen voorziening in te stellen m.b.t. riolering. Op korte termijn levert dat een extra voordeel op voor onze burgers. Mijn fractie denkt dat het een sigaar uit eigen kist is. Bij grote investeringen in de toekomst zullen de tarieven behoorlijk gaan stijgen. Er was hier geen sprake van onduidelijkheid zoals het college ons wil doen laten geloven maar van een politieke afweging. Gemeentebelangen respecteert de opvattingen van de, toen niet voltallige, raad. Ook hier zal de nieuwe raad met de gevolgen worden geconfronteerd.
Wanneer voor financieel gewin oneigenlijk gebruik van wetgeving leidt dat vaak tot aanzienlijk hogere kosten voor onze inwoners. Dat vindt de fractie van Gemeentebelangen De Wolden niet acceptabel. Zoals bijvoorbeeld de no cure no pay-bureaus met de regeling voor bezwaar en beroep van de WOZ waarbij niet de inwoner en zijn bezwaar voorop staat. Voor deze bureaus telt alleen de proceskostenvergoeding door het aantal proceshandelingen te maximaliseren - bezwaarschrift, taxatierapport en hoorzitting-. Afgelopen periode zijn hier al stappen ondernomen om de inwoners rechtstreeks te benaderen. Niet omdat er geen bezwaar en compensatie mogelijk moet zijn, maar in alle redelijkheid en ten goede van onze inwoners.
Een andere vorm van oneigenlijk gebruik van wetgeving vinden wij als fractie van Gemeentebelangen op het terrein van de Wet Openbaarheid van Bestuur (WOB) Transparantie vinden wij van groot belang voor het vertrouwen van onze inwoners in het lokale bestuur. Een stroom aan verzoeken waarbij niet de informatie maar de procesvergoeding leidend is vinden wij onacceptabel. Transparantie kan door dit oneigenlijk gebruik leiden tot aanzienlijk hogere kosten voor onze inwoners. Er worden landelijk al stappen ondernomen om de Wet dwangsom en beroep los te koppelen van de WOB. Tot die tijd kunnen wij als gemeente wel een drempel opwerpen om het aantal verzoeken te beperken. Hiervoor hebben wij een motie opgesteld.
Voorzitter in deze financieel moeilijke tijden voor gemeenten is mijn fractie content met de gepresenteerde begroting. Op onderdelen zijn er andere inzichten. Maar op hoofdlijnen kunnen wij instemmen met deze begroting.